Deskundigheidsbevordering

Bekwaamheden

Deskundigheidsbevordering is belangrijk om als professional jezelf bekwaam en bevoegd te houden. In het onderwijs is dat ook zeker noodzakelijk. Niet eens alleen omdat het systeem van onderwijs periodiek verandert, maar juist omdat je eigen bekwaamheid continu onderhoud nodig heeft. De bekwaamheidseisen voor een leraar zijn in een besluit neergelegd Besluit bekwaamheidseisen onderwijspersoneel. (dit is iets anders dan het bevoegdhedenbesluit)

Competentiegebieden

Naast deze bekwaamheden in in de wet BIO de competentiegebieden vastgelegd. In het model zijn de 45 competenties ondergebracht in tien competentiegebieden; Vanuit de bekwaamheidseisen voor docenten uit de Wet BIO:

Interpersoonlijk competent
Pedagogisch competent
Vakinhoudelijk en didactisch competent
Organisatorisch competent
Competent in het samenwerken met collega’s
Competent in het samenwerken met de omgeving
Competent in reflectie en ontwikkeling
Management en leidinggeven
Ondernemen
Algemeen

Deze 10 gebieden kunnen je helpen na te denken over de richting van je deskundigheidsbevordering.

CAO VO en tijd

In de CAO VO is vastgelegd dat elke docent een persoonlijk basisrecht heeft

Dit recht is individueel en de docent is eigenaar van deze uren. (Voor OOP geldt hierbij een recht van 40 uren) De CAO is erg helder over wie de keuzes maakt voor inzet:

Een leraar beslist zelf hoe hij het in lid 1 bedoelde basisrecht inzet.

Dat dit gebeurt volgens een plan, dat op school met leidinggevende wordt gesproken, is niet vreemd. Tenslotte is het belangrijk dat binnen het onderwijs goede afstemming is tussen wensen en eisen.

Naast 83 uur individueel recht op tijd heeft een werknemer ook geld te besteden. Dat geldt dus voor Onderwijzend personeel maar ook voor Onderwijsonderseunend personeel.

Om een goed beeld te krijgen van de beschrijving in de CAO adviseer ik je hf 16 helemaal een keer te lezen. De uitwerking van de CAO is vaak anders dan hoe scholen dit zelf inrichten. Als dit beperkend is voor de keuzes die een individuele werknemer kan maken, kan je daar bezwaar tegen maken.

Naast het individuele recht staat ook in de CAO VO beschreven dat er een ‘collectief professionaliseringsplan‘ aanwezig moet zijn. Meestal is dit een beleidsdocument waar de PMR instemming op moet geven. Daarin staat bij 16.2 beschreven dat minimaal 10% van de personele lumpsum besteed moet worden aan professionaliseringsactiviteiten. Daaronder vallen

Discussies

Op sommige scholen is het inzetten van deskundigheidsbevordering een continue discussie. Dat is op zich vreemd. Een werkgever heeft er baat bij als hij personeel in dienst heeft dat deskundig is en blijft. De kwaliteit van onderwijs valt en staat bij mogelijkheden om je te blijven ontwikkelen. Bij deskundigheid hoort ook innovatie bijvoorbeeld in je vak.

Het loopt niet altijd even soepel :

werknemers worden niet gevraagd naar hun professionaliseringsactiviteiten in de jaarlijkse gesprekken
werkgevers stimuleren professionaliseringsactiviteiten niet, omdat de €600,= in de lumpsum vervalt als deze niet besteed wordt
op taakoverzichten wordt het individuele recht van 83 uur opgesplitst in collectieve scholing en een rest voor individuele invulling
het wordt onmogelijk gemaakt deel te nemen aan een congres dat valt op een lesdag
voor een aanvraag van een activiteit moeten meerdere aanvraagformulieren worden ingevuld die goedgekeurd moeten worden door meerdere mensen
er is gekozen voor een academie binnen het bestuur die bekostigd wordt uit de €600,= individueel budget. Docenten moeten de 83 uur binnen de academie besteden en mogen geen externe activiteiten doen.

(heb je nog aanvullingen, mail ze dan)

Als er bij jou op school dit soort beperkingen of omissies zijn, dan lijkt me dat je dat moet bespreken. In willekeurige volgorde ligt het voor de hand om in gesprek te gaan met collega’s, teammanager, directeur, HRM medewerker, de PMR (als zij bijvoorbeeld een open inloop houden of een zeepkist sessie). Een aantal van dit soort ‘regelingen’ of ‘handelingswijzen’ gaan tegen de beschrijving in de CAO VO in. Daar kun je natuurlijk contact over opnemen met je vakbond. Neemt niet weg dat ik denk dat het gesprek op school hierover het meest zal opbrengen, ook omdat ik geloof in redelijkheid. Het is zelden dat jij alleen hier tegen aan loopt.

Hoe hoort het?

elke 3 jaar maak je samen met je leidinggevenden een professionaliseringsplan, gevoed door jouw individuele wensen en eisen en de richting die de organisatie opgaat
Op een taakoverzicht, waarin de inzet voor het volgende schooljaar staat is 83 uur (of naar rato) opgenomen
Er is een eenvoudige manier om kosten in het kader van deskundigheidsbevordering te declareren
Er is een regeling die beschrijft hoe omgegaan wordt als deskundigheidsbevordering tijdens lestijd valt
Halverwege het jaar volgt een reminder om de €600,= te besteden (dat kan de PMR ook doen)
Tijdens het functioneringsgesprek, of voortgangsgesprek is deskundigheidsbevordering en scholing (groter dan alleen deskundigheidsbevordering) onderdeel
PMR bekijkt jaarlijks de regelingen om te zien of deze bijgesteld moeten worden. Mogelijk is een ophaalsessie bij het personeel daarbij wenselijk